ओखलढुङ्गा, सत्लुङ राम्चेकी रिया खड्काले चलचित्रमा हेयर ड्रेसरको रूपमा काम गरेको पाँच वर्ष भयो । यसबीचमा उनले मस्ती, सुनको बिहानी, फर्की आऊ, म बिर्सूं कसोरी, हेलो प्रकृति लगायत दुई दर्जन चलचित्रका कलाकारहरूको केश विन्यास गरिसकिन् । उनी भन्छिन्, “शुरुमा धेरै आशा बोकेर आएकी थिएँ, तर नेपाली सिनेमा यही अवस्थामा रहिरह्यो भने यो क्षेत्र छोड्नुको विकल्प छैन ।”

रियाको यो भनाइले नेपाली चलचित्र, म्युजिक भिडियो, टेलिसिरियल, विज्ञापन, फोटोसेसन सबै क्षेत्रका हेयर ड्रेसरहरूको मनस्थिति प्रतिनिधित्व गर्छ । उनीहरू सबै आफ्नो भविष्यप्रति चिन्तित छन् । रियाभन्दा धेरै अगाडिदेखि हेयर ड्रेसर बनेकी स्याङ्जाकी गीता पौडेलले पाँच दर्जन जति चलचित्रमा हेयर ड्रेसरको जिम्मेवारी पूरा गरिसकेकी छन् । उनी नेपालका राम्रा हेयर ड्रेसरमा गनिन्छिन्, पनि । तर, पेशाप्रति जति नै प्रतिबद्ध भएर लाग्दा पनि गतिलो आर्थिक उपार्जन हुने अवस्था अझै नरहेको उनी बताउँछिन् । “कतिपय निर्देशक नै हेयर ड्रेसर भनेका त हिरोइनको कपाल कोरिदिने त हुन् नि भनेर सोच्ने खालका छन्”, गीता भन्छिन्, “पाउनुपर्ने पारिश्रमिकको लागि पनि पटक–पटक धाउनुपर्छ ।”

सिनेमाको कथा, चरित्र, अवस्था र पहिरन अनुसार केश विन्यास गर्नुपर्छ, हेयर ड्रेसरहरूले । यो पनि एउटा सिर्जनात्मक काम नै हो । हेयर ड्रेसर र मेकअप आर्टिष्टहरूको राम्ररी तालमेल मिल्यो भने मात्र उनीहरूको काम खुल्छ । तर, सामान्यतः एउटा चलचित्रमा काम गरेबापत रु.२५ देखि ३० हजार लिने हेयर ड्रेसरहरूलाई कम महŒव दिने गरिएको छ । यो अवस्थामा विदेशी फिल्म उद्योगहरूमा हेयर ड्रेसरले पाउने महŒव हेरेर चित्त बुझउनुपर्ने गीता बताउँछिन् । उनी भन्छिन्, “सिनेमामा काम गरेको भनेर मात्र नहुने रहेछ, फेरि वर्षौंदेखि गरेको काम छाडेर कहाँ जाने ?”

नेपाली चलचित्र क्षेत्रमा सत्र वर्षसम्म टिक्ने शोभा श्रेष्ठ एक मात्र हेयर ड्रेसर हुन् । उनी रातदिन नभनी काममा हिँड्दा पनि मिहिनेत अनुसारको पारिश्रमिक नपाइने, त्यसमाथि थोरै पैसा दिन पनि निर्माताहरूले झ्ुलाउने गरेको बताउँछिन् । घरैमा ब्युटिपार्लर चलाएर चलचित्र बाहेक विज्ञापन, फोटोसेसन र बिहेतिर पनि काम गरेर मात्र टिक्न सकेको उनी बताउँछिन् । शोभाकी चेली नारायणी श्रेष्ठले पनि केही वर्षको अनुभवबाट चलचित्रको हेयर ड्रेसर पेशामा टिक्न नसक्ने निष्कर्ष निकालेकी छन् । उनी भन्छिन्, “म त विदेश पो जाउँ कि भन्दैछु ।”

नेपाल चलचित्र प्राविधिक संघका अनुसार, अहिले नेपाली चलचित्रमा शोभा श्रेष्ठ, गीता पौडेल, नारायणी श्रेष्ठ, रिया खड्का, रितु राना, लोकेश थापा, अन्जु लामा, विजया गुरुङ, रिता बलामी लगायत करिब तीन दर्जन हेयर ड्रेसर चल्तीमा छन् । तर, पछिल्लो समयमा यी मध्येका धेरै हेयर ड्रेसरहरू मेकअपतिर लागेका छन् । हेयर ड्रेसरबाट मेकअप आर्टिष्ट बनेकी विपना बस्नेत भन्छिन्, “मेकअपतिर आएपछि तै बिसेक भएको छ ।”

चलचित्र प्राविधिक संघका अध्यक्ष सन्तु तामाङ समग्र चलचित्र क्षेत्र नै नाजुक हुँदा हेयर ड्रेसरको मात्र अवस्था राम्रो नहुने तर्क गर्छन् । हालत खराब भएका कतिपय निर्देशक÷निर्माताले मेकअप आर्टिष्टहरूलाई हेयर ड्रेसरको काम पनि लगाउने गरेको तामाङ बताउँछन् । चलचित्र प्राविधिक संघ यो प्रवृत्तिको विपक्षमा उभिएको दाबी उनले गरे । उनी भन्छन्, “यसको हामीले अनुगमन पनि थालेका छौं ।”

चलचित्र वा टेलिचलचित्रमा दिनरात पुरुष समूहमा काम गर्नुपर्ने, त्यसमाथि कहिले १५÷२० दिन घर बाहिर बस्नुपर्ने अवस्था हुन्छ । यस्तो अवस्थामा काम गरेर पनि आर्थिक रूपमा सुरक्षित नहुनु भनेको साँच्चै सोचनीय अवस्था हो । हेयर डे«सर रिया भन्छिन्, “हामी खटेर परिश्रम गर्न तयार भएर यो पेशामा आएका हौं, तर हाम्रो कामलाई सिर्जना मानेर बाँच्न लायक पारिश्रमिक पाउने माहोल बनिदिए हुन्थ्यो ।”