आधाले पढ्दैनन् घोषणापत्र
दलहरूको घोषणापत्र पढ्नेमा सबैभन्दा धेरै मध्यपश्चिमाञ्चलका ५४ प्रतिशत भेटिए । मध्यमाञ्चलका ४६.६, सुदूरपश्चिमाञ्चलका ३६, पूर्वाञ्चलका ३२ र पश्चिमाञ्चलका २८ प्रतिशतले घोषणापत्र पढ्ने गरेको बताए । घोषणापत्र पढ्दिन भन्ने जवाफ दिनेमा सबैभन्दा धेरै पश्चिमाञ्चलका ६८ प्रतिशत भेटिए । घोषणापत्र पढ्ने गरेको जवाफ दिनेमा ५३.५ पुरुष छन् भने महिला २८.५ प्रतिशत मात्र । घोषणापत्र पढ्नेमा सबैभन्दा धेरै २५–३९ वर्ष समूहका ५६.१ प्रतिशत छन् ।
औपचारिक शिक्षाको पृष्ठभूमिका आधारमा घोषणापत्र पढ्ने फरकफरक भेटिए । स्नातकोत्तर तह वा सोभन्दा बढी पढेका ८१.६, स्नातक तहसम्म पढेका ७२.४, प्रमाणपत्र तहसम्म पढेका ३९.४ तथा एसएलसीसम्म पढेका ३३.३ प्रतिशतले घोषणापत्र पढ्ने गरेको बताए । ७५ प्रतिशत मधेशी जनजातिले घोषणापत्र नपढ्ने गरेको बताए । मधेशी दलित ६०, मुस्लिम ५०, पहाडी जनजाति ५५.४, पहाडी ४७.५, नेवार ४४.७ र पहाडी दलित ३५.७ प्रतिशतले पनि घोषणापत्र पढ्ने नगरेको जवाफ दिए ।
‘घोषणापत्र पढ्छु’ भन्नेलाई सोधिएको ‘पार्टीहरूको घोषणापत्रका लेखाइ र तिनको व्यवहारमा कत्तिको फरक पाउनुभएको छ ?’ भन्ने प्रश्नमा बहुसंख्यकले प्रतिवद्धता अनुसार काम नभएको बताए । ८२.६ प्रतिशतले ‘घोषणापत्र एकातिर व्यवहार अर्कोतिर’ भएको जवाफ दिए । १०.७ प्रतिशतले ‘घोषणापत्र अनुसार नै व्यवहार पाएको छु’ भन्ने उत्तर दिए भने ६ प्रतिशतले ‘थाहा छैन’ भने ।
बहुसंख्यक उत्तरदाताले आफैंले छानेको उम्मेदवारलाई भोट दिने बताए । ‘कुनै पनि पार्टी र उम्मेदवारलाई भोट दिंदा तपाईं कोबाट प्रेरित हुने गर्नुहुन्छ ?’ भनेर सोधिएको प्रश्नमा ४१.६ प्रतिशतले ‘कोहीबाट पनि प्रेरित हुन्न, आफैं छान्छु’ भन्ने उत्तर दिए । २१.४ प्रतिशतले ‘घरको मूलीबाट’, १९.७ प्रतिशतले ‘उक्त पार्टीका नेता वा उम्मेदवारबाट’ र १०.८ प्रतिशतले ‘साथीभाइबाट’ प्रेरित भएर भोट हाल्ने गरेको बताए ।
तथ्यांकशास्त्री बालकृष्ण खड्काको नेतृत्वमा देशभरका १२ शहरमा हरेक साता गरिने यस सर्वेक्षणका लागि द एशिया फाउण्डेशनको सहयोग रहेको छ ।
–सम्पादक
रमझम
